Serologji dhe diagnostika molekulare

Laboratori i Serologjisë dhe Daignostikës Molekulare është pjesë e Laboratorit të Ushqimit dhe Veterinarisë (LUV). Merret me testimit e mostrave të pranuara nga inspektorët veterinar dhe nga praktikat veterinare private të licensuara brenda Kosovës. Në këtë laborator kryhen rreth 20000 deri 30000 teste në vit. Testet kryhen për qëllime diagnostike të sëmundjeve infektive, plane të monitorimit të shëndetit të kafshëve në nivel kombëtar dhe për vlerësimin e efikasitetit të vaksinave. Të gjitha metodat i nënshtrohen kontrollit të cilësisë. Saktësia dhe besueshmëria e rezultateve janë fokusi ynë kryesor, ku përparësi i japim përdorimit të metodave të validuara dhe të akredituara. Numri i testeve dhe parametrave që analizohen është vazhdimisht në rritje. Laboratori çdo vit merr pjesë në teste të zotësisë (proficiencës) të organizuara nga laboratoret referente përkatëse të EU dhe organizatës botërore të shëndetit të kafshëve (WOAH). Laboratori i Serologjisë dhe Diagnostikës Molekulare është pjesë e rrjetit të Laboratoreve Nacionale Referente Evropiane për Brucelozë, Influencën Aviane & semundjën Newcastle, Aftë Epizootike (FMD), Gjuhë të Kaltër, Murtajë Klasike dhe Afrikane të Derrave, sëmundjet e shkaktuara nga Capripoxvirus (sëmundja gungore e lëkurës në gjedh (LSD), lija e dhenve dhe dhive), Pesta e Ruminantëve të Vegjël (PPR), Ethet-Q.

Stafi:

Udhëheqës i sektorit të Serologjisë dhe Diagnostikës Molekulare:

  • DMV. Armend Cana, PhD

Stafi profesional:

  • DMV. Jeton Spahiu, PhD
  • DMV. Msc. Malbora Shandro-Zeqiri
  • Msc. Biologe Dafina Mehmetukaj
  • Msc. Biologe Naile Osmani-Dragusha

Tabela 1 Lista e sëmundjeve të cilat aktualisht testohen në Laboratorin e Serologjisë

Nr. Parametri Metoda testuese Mostrat Speciet Akredituar
1 Bruceloza Rose Bengal test serum ruminant, derra ✓
2 ELISA serum ruminant ✓
3 ELISA qumësht kolektiv nga ferma gjedh
4 CFT serum ruminant
5 real-time PCR Brucella   spp strisho vaginale, inde, qumësht multi-specie ✓
6 Leukoza enzootike e gjedhit ELISA serum gjedh
7 ELISA qumësht kolektiv nga ferma gjedh
8 Rinotrakeiti   infektiv i gjedhit/vulvovaginiti infektiv I gjedhit gE ELISA (DIVA) serum gjedh ✓
9 Artriti-encefaliti   i dhive dhe Maedi Visna ELISA serum dele dhe dhi
10 Ethet Q ELISA serum, qumësht   individual dhe kolektiv nga ferma multi-specie ✓
11 real-time PCR strisho vaginale, inde, qumësht,   lëng stomaku, feces ruminant ✓
12 Aborti eznootik i dhenve (Chlamydophila   abortus) ELISA serum dele dhe dhi ✓
13 real-time PCR strisho vaginale, inde dele dhe dhi
14 Gjuha e kaltër (BT) ELISA serum ruminant ✓
15 real-time PCR grup specifik gjak (EDTA), inde ruminant ✓
16 real-time PCR serotipi 4 dhe 8 gjak (EDTA), inde ruminant
17 Afta epizootike (FMD) NSP ELISA (DIVA) serum ruminant, derra ✓
18 SPCE ELISA serotipet O, A dhe   Asia 1 serum ruminant, derra
19 Ag ELISA serotipizim- O, A, Asia   1, SAT1 dhe SAT2 suspenzion epitelial ruminant, derra ✓
20 real-time RT-PCR (3D region) suspenzion epitelial ruminant, derra ✓
21 real-time RT-PCR (IRES region) suspenzion epitelial ruminant, derra ✓
22 Toksoplazmoza ELISA serum ruminant
23 real-time PCR inde ruminant
24 Murtaja afrikane e derrave (ASF) ELISA serum derra ✓
25 real-time PCR serum, gjak (EDTA), inde derra ✓
26 Murtaja klasike e derrave (CSF) ELISA serum derra
27 real-time RT-PCR gjak (EDTA), inde derra
28 Gripi i shpezëve (Avian influenza A) real-time RT-PCR   Matrix gene (grup specifik) Strisho orofaringeale dhe kloakale, inde/organe shpezë ✓
29 real-time RT-PCR subtipipi H5 shpezë ✓
30 real-time RT-PCR Patotipizimi H5   HPAI/LPAI shpezë
31 real-time RT-PCR subtipipi H7 shpezë ✓
32 real-time RT-PCR subtipipi H9 shpezë ✓
33 real-time RT-PCR subtipipi N1,   N8 shpezë ✓
34 real-time RT-PCR subtipipi N2,   N3, N4, N5 shpezë
35 Sëmundja Newcastle real-time RT-PCR   APMV-1 M gene screening Strisho orofaringeale dhe kloakale, inde/organe shpezë
36 real-time RT-PCR F gene   screening shpezë
37 real-time RT-PCR Avian   Avulavirus tipi 1- patotipizimi    virulent/avirulent shpezë
38 Bronkiti   infektiv I shpezëve real-time RT-PCR strisho, inde shpezë
39 Laringotrakeiti   infektiv I shpezëve real-time PCR strisho, inde shpezë
40 Leishmaniozë ELISA serum
41 real-time PCR gjak, inde qen
42 Tuberkuloza e gjedhit ELISA serum gjedh
43 real-time PCR inde gjedh
44 Sëmundja gungore e lëkurës (LSD) ELISA serum gjedh ✓
45 real-time PCR grup specifik   (Capripoxvirus) gjak, inde gjedh ✓
46 real-time PCR (DIVA) strisho, gjak (EDTA), inde gjedh
47 Lija e dhenve dhe dhive (SPV/GTPV) ELISA serum dele dhe dhi
48 real-time RT-PCR strisho, gjak (EDTA), inde dele dhe dhi ✓
49 Pesta e ruminantëve të vegjël (PPR) ELISA serum dele dhe dhi ✓
50 real-time RT-PCR strisho, gjak (EDTA), inde dele dhe dhi ✓
51 Kriptosporidioza ELISA feces gjedh
52 Rotavirus,   Coronavirus e.coli ELISA antigen feces gjedh
53 Neospora canis ELISA serum gjedh
54 Diarrea   virale e gjedhit (BVD) ELISA Ab serum gjedh
55 ELISA Ag serum, copeza te veshit gjedh
56 Schmallenberg virus real-time RT-PCR serum, gjak (EDTA), inde ruminant
57 Leptospirozë ELISA serum ruminant
58 Autenticiteti I produkteve të mishit LCD-Array (DNA   hybridization) per 24 specie mish dhe   produkte të mishit 24 specie
59 Real-time PCR ADN të pulës mish dhe produkte të mishit pulë
60 Real-time PCR ADN të derrit mish dhe produkte të mishit derra
61 Real-time PCR ADN të   kalit/gomarit mish dhe produkte të mishit kali/gomar
62 Agalaktia   kontagioze (mycoplasma agalactiae) ELISA serum dhi
63 Pleuropneumonia   kontagioze e dhive ELISA serum dhi
64 Ethet   hemorragjike Krime-Kongo ELISA serum ruminant